Potrzeba odwzorowania otaczającego świata na płaszczyźnie pojawiła się wraz z narodzinami społeczeństw zorganizowanych. Narastająca chęć pozyskiwania, gromadzenia i zarządzania dobrem najważniejszym, jakim jest ziemia, zrodziła problem dokumentacji. Coraz większe połacie ziemi oddane we władanie królów, faraonów i cesarzy były coraz trudniejsze do opanowania. Te czynniki, jak również chęć poznania i opisania świata, czy ułatwienia dalekich podróży przyczyniły się do rozwoju geografii i kartografii.

Najstarsze zachowane mapy Śląska i Łużyc pochodzą z XVI w. W zbiorach Muzeum Łużyckiego znajdują się przykłady zabytkowych map obejmujących swoim zasięgiem Łużyce począwszy od opublikowanej w 1588 r. mapy autorstwa nyskiego kartografa Marcina Helwiga, po liczne opracowania z wieków kolejnych.